De onuitsprekelijke zoetheid van het gelukzalige leven, het lezen zoekt het, de meditatie vindt het, het gebed vraagt het, de contemplatie smaakt het.


Guigo de Kartuizer, De ladder van het Paradijs.

Advent en Kersttijd, bij de heiligen in de leer

Handleiding

De Advent in de school van de heiligen nodigt zijn bevriende lezers uit om in de eerste zes weken van het liturgische jaar opnieuw vorm te geven aan hun christelijke geloof en dit jaar vooral aan hun geestelijke leven.

Zes grote schrijvers uit de christelijke Traditie gaan ons namelijk helpen om in het gebed te groeien: de heilige Cyprianus, de heilige Augustinus, de heilige Bernardus, de heilige Theresia van Avila, de heilige Franciscus van Sales en ten slotte Fénelon. Voor velen onder onze lezers zal het een ontdekking zijn, voor anderen een herontdekking, en voor allen de vreugde om Kerstmis te beleven in het gezelschap van de heiligen.

Om uit dit boekje voordeel te halen, geven wij u ook dit jaar de aanbeveling om dagelijks ruim een kwartier te besteden aan het lezen, overwegen en vooral het luisteren naar Degene die in de stilte spreekt. En dat kwartier zal u al vlug het verlangen geven om andere buitengewone teksten uit onze reeks "in de school van de heiligen" beter te kennen.

Pater Max de Longchamp
Centre Saint Jean-de-la-Croix
(Centrum Heilige Johannes van het Kruis)

vierde week van de Advent


zondag 22 december 2024, vierde zondag van de Advent


"Wanneer het Woord ons bezoekt ..."


     Deze vierde zondag van de Advent laat ons het verhaal lezen van het Bezoek: door naar Haar nicht Elisabeth te gaan, brengt de Maagd Maria haar Jezus die Zij in Haar schoot draagt. Dit mysterie van Maria die Jezus brengt, komt bij de heilige Bernardus dikwijls terug; in de bekende tekst die hier volgt, helpt hij ons de "bezoeken" op te sporen die de komst van het Woord in ons vlees aankondigen, wat wij binnen drie dagen vieren; het zijn bezoeken die zich in ons christenleven vereeuwigen.

     Ik erken dat het Woord zich ook aan mij heeft kenbaar gemaakt, meerdere keren zelfs. Hij is dikwijls bij mij binnengekomen en toch heb ik die komst niet gevoeld. Ik voelde dat Hij er was, dat herinner ik mij; en ik had van Zijn komst zelfs één of meerdere keer een voorgevoel, maar voelen, nee dat niet, evenmin als Zijn vertrek. Vanwaar Hij kwam, waarheen Hij vertrok toen Hij mijn ziel verliet, langs waar Hij binnenkwam of wegging, ik geef toe dat ik het nog altijd niet weet, zoals geschreven staat: gij weet niet waar hij vandaan komt en waar hij heen gaat (cf. Joh 3,8).

     Niemand heeft God gezien, zegt ons de heilige Johannes. En toch zoeken wij Hem voortdurend, wij kunnen niet zonder Hem. Dat wil zeggen dat Hij er is, maar verborgen. "Ik voelde dat Hij er was" komt de heilige Bernardus ons te zeggen, maar hoe, maar waar?

     Zeker, Hij is niet langs mijn ogen binnengekomen, want Hij heeft geen kleur; noch langs mijn oren, want Hij maakt geen geluid; noch langs de neus, want Hij vermengt zich niet met de lucht maar met de geest; Hij komt niet binnen langs mijn keel want Hij laat zich eten noch drinken; Hij komt niet binnen door mijn huid, want Hij is niet tastbaar. Langs waar is Hij dan binnengekomen? Misschien is Hij zelfs niet binnengekomen, want Hij kwam niet van buiten en Hij is niet van buiten.

     Hoe wist ik dan dat Hij er was? Het woord van God is levend en krachtig (Hebr 4,12): zodra Hij binnen was, wekte Hij mijn slaperige ziel; Hij schudde, verzachtte en verwondde mijn hart dat hard was als steen en ziekelijk. Hij begon ook te wieden, te vernietigen, op te bouwen en te planten (cf. Jer 1,10), verdroogde grond te besproeien, donkere plekken te verlichten, schuilplaatsen open te breken, bevroren delen te verhitten; ook trok Hij kronkelende wegen recht en effende Hij hobbelige wegen, zodat mijn ziel de Heer zegende en alles in mij Zijn heilige naam bezong (cf. Ps 102,1). Ja, het is aan de beweging van mijn hart dat ik begreep dat het Woord er was.

    

Heilige Bernardus
Sermoen 74 over het Hooglied

     Ja, ons verlangen naar God wijst op de aanwezigheid van God; onze wil om Zijn wil te doen is al de uitwerking van Zijn genade; deze recht getrokken wegen, deze geëffende heuvelen bereiden de komst van het Woord in ons voor, zoals Johannes de Doper ons in heel deze adventstijd aankondigt en zoals wij het met Kerstmis gaan vieren.



Groeien in het gebed met ...

de heilige Theresia van Avila


     Geboren in 1515 in Avila, ging Teresa de Ahumada vanaf haar kindertijd op veroveringstocht naar zielen, terwijl haar negen broers met de bloem van de Spaanse jeugd vertrokken om de Nieuwe Wereld te veroveren. Zij werd op twintigjarige leeftijd karmelietes, doch zonder vurigheid en zonder de gewenste monastieke voorwaarden; het is pas op haar 39<sup>e </sup>na heel wat kwellingen die te maken hadden met haar gezondheid en vurige karakter, dat zij met enkele gezellinnen en gezellen onder wie de heilige Johannes van het Kruis, de vorm van contemplatief leven sticht die vandaag door de karmels van heel de wereld beleefd wordt.

     Met de spontaneïteit en vrijmoedigheid die al haar geschriften kenmerken, stelt zij zichzelf in haar autobiografie voor als louter een product van de genade en de barmhartigheid van God:

     Onder al de heiligen die zich bekeerd hebben, kende ik niet de troost er één te vinden van wie de ellende was gelijk de mijne. Wat hen betreft, nadat zij door de Heer geroepen zijn, hebben zij Hem niet meer beledigd. Ik daarentegen, werd niet alleen slechter, maar ik legde mij er blijkbaar op toe aan Zijn genade te weerstaan, bang als ik was voor de grotere trouw die zij van mij zou eisen en ik voelde mij trouwens machteloos om de geringste van Zijn weldaden te erkennen. Hij zij in eeuwigheid gezegend omdat Hij zo lang op mij gewacht heeft! Ik smeek uit de grond van mijn hart de hulp af van Zijn licht, opdat helderheid en waarheid de boventoon voeren in wat ik in gehoorzaamheid aan mijn biechtvaders schrijf.

Heilige Theresia van Jezus
Livre de sa Vie (Autobiografie)


maandag 23 december 2024


Vastberaden met het gebed beginnen


     Theresia van Avila, dochter van het Spanje van de conquistadores, voert ons in galop op de weg van het gebed en het geestelijke leven! Indien ons christenleven lui is, indien gebed ons verveelt, indien wij niet goed meer weten waarom wij gedoopt zijn, is het tijd om Theresia te lezen!

     Wat mij betreft, Heer, ik begrijp niet goed hoe men de weg die naar U leidt, smal kan vinden. In mijn ogen, is het geen pad maar een Koninklijke weg, een weg die uiterst veilig is voor wie hem moedig bewandelt. Daar zijn helemaal geen gevaarlijke doorgangen, helemaal geen stenen die ons doen vallen. Wie echt van U houdt, o mijn soevereine Goed, gaat met zekerheid op een brede en Koninklijke weg, ver van iedere afgrond.

     Ik begrijp niet waarvoor degenen die zich vreesachtig op de weg van de volmaaktheid begeven,bang zijn. Moge de Heer zich in Zijn barmhartigheid verwaardigen hun de duidelijke gevaren te laten kennen van de weg van de wereld waarop men de menigte en al wat zich daar bevindt, blind volgt in tegenstelling tot de veiligheid waarmee men geestdriftig Gods weg gaat. Richten wij onze blik onophoudelijk op deze God van goedheid en laten wij niet vrezen dat deze Zon van gerechtigheid zich zou verbergen, noch dat Hij ons midden in het duister zou achterlaten met het gevaar verloren te lopen, tenzij wij Hem zelf in de steek laten.

     Terwijl wereldse mensen onbevreesd leven te midden van leeuwen die ongeduldig wachten om hen te verslinden, ik bedoel te midden van wat de wereld eerbetuigingen, plezier en genot noemt, maakt de duivel ons met zijn onweersvliegjes bang. Als ik dat zie, zou ik duizend keer willen zeggen hoe verbaasd ik ben en tienduizend stortvloeden van tranen willen storten. Ik zou met een stem die iedereen zou kunnen horen, de verblinding en de boosheid willen kenbaar maken waarin ik mijzelf bevond om hen te helpen de ogen te openen. Moge Hij van wie de goedheid er de macht toe heeft, hun duisternis verjagen en niet toelaten dat ik in mijn verblinding herval! Amen.

Heilige Theresia van Jezus
Livre de sa Vie (Autobiografie)


Zou het niet voorzichtiger zijn zich te houden aan een correct christenleven, zonder de mystieke weg op te gaan?

     Wie je zegt dat het gevaarlijk is, dat het een heel gevaarlijke klip is die je moet vermijden en die je moet vluchten want dat je anders zal verdrinken, mag je als een slechte raadgever beschouwen. Het behaagt God niet te zeggen dat er gevaar ligt op de weg van het gebed. Verbaas je over de verblinding van de mensen van de wereld: zij denken helemaal niet aan die ongelooflijke menigte van mensen die nooit bidden en zelfs niet weten wat bidden is en die in ketterij en in zo veel andere verschrikkelijke zonden vervallen. Het is waarlijk grote inbeelding van mensen die zich laten misleiden om te denken dat men zich voor het kwaad kan behoeden door het goede te vermijden! Ik geloof dat de duivel nooit een beter middel gevonden heeft om de mensen schade te berokkenen.

Heilige Theresia van Jezus
Weg van volmaaktheid


dinsdag 24 december 2024


Bidden met een boek


     Hoe beginnen bidden? Zoals bij een gesprek dient men eerst te weten met wie men spreekt en nadenken over wat men hem gaat zeggen. Doch God is onzichtbaar en onze aandacht op Hem richten is niet altijd gemakkelijk. In dat geval zal het lezen van een tekst die ons helpt om in onszelf te keren, de eerste stap zijn in een persoonlijk gebedsleven dat een beetje onderbouwd is. Theresia kon achttien jaar lang niets anders doen!

     [In de begintijd] bracht ik het grootste deel van mijn gebed door met het lezen van goede boeken: dat was al wat ik doen kon. God heeft mij niet het talent gegeven om een verstandelijk gesprek te voeren noch om mijn verbeelding met goed gevolg te gebruiken. Die is bij mij zo lui dat wanneer ik mij de mensheid van Onze Lieve Heer zou willen voorstellen, ik het nooit zou kunnen.

     Voor wie niet kan nadenken, is het belangrijk en gepast zich op lezen toe te leggen; dat is een grote hulp om tot ingekeerdheid te komen en het zal voor zo iemand zelfs noodzakelijk zijn. Zelfs als wat hij weinig leest, neemt dat voor hem de plaats in van het [louter] mentale gebed waartoe hij niet in staat is. Achttien jaar lang durfde ik zonder boek niet beginnen bidden, behalve na de communie. Die remedie was als een schild tegen alle gedachten die op mij inwerkten en dat bracht mij in veiligheid. Dorheid kende ik gewoonlijk niet maar zij dook altijd op wanneer ik geen boek had en dan vertrok mijn ziel naar eender waar en mijn gedachten gingen mee.

     Men begrijpt het: men leest niet in de plaats van te bidden, maar men leest om meer aandacht te hebben voor God tot wie men bidt. Hoewel

     soms werd ik midden in een lezing plots gegrepen door het gevoel van Gods aanwezigheid. Het was voor mij absoluut onmogelijk te betwijfelen dat Hij in mij was of dat ik helemaal in Hem verzonken was.

Heilige Theresia van Jezus
Livre de sa Vie (Autobiografie)


woensdag 25 december 2024


Vóór de kribbe met Theresia


     Volgens een oude karmelitaanse traditie ontmoette Theresia van Avila in 1563 een klein kind in de gang van het klooster van de Menswording: "Hoe heet je?" vroeg het kind; "Ik ben Theresia van Jezus" antwoordt zij; "En ik, ik ben Jezus van Theresia!" antwoordt het kind. De anekdote zegt veel over de verering van Theresia voor het kerstfeest. De mensheid van Jezus neemt in al haar onderrichtingen over het gebed een centrale plaats in:

     Hoe meer Onze Lieve Heer zich aan mij toonde, des te meer ik mijn liefde voor Hem en mijn vertrouwen in Zijn goedheid voelde groeien. Die veelvuldige gesprekken lieten mij Hem op een meer vertrouwelijke manier kennen; ik zag dat Hij die tegelijk God en mens is, zich niet verwondert over de zwakheid van de mensen; Hij kent heel de diepte van onze ellende en weet aan hoeveel valpartijen wij blootgesteld zijn als gevolg van de zonde van onze voorouders – en die is Hij komen herstellen. Ik voelde dat ik mij met deze soevereine Heer kon onderhouden als met een vriend omdat Hij niet op die van de aarde gelijkt die al hun grootheid leggen in een macht die zij ontleend hebben. Zij zijn slechts op bepaalde uren aanspreekbaar en alleen bevoegde personen kunnen hen benaderen; als de kleine man verplicht is hun hulp te vragen, hoeveel moeite en omwegen kost dat niet, hoeveel gunsten heeft hij niet nodig om een audiëntie te krijgen! Als men met de koning zelf te doen heeft, oh! dan is er geen hoop om toegang te krijgen als men arm is, als men helemaal geen edelman is. Maar als men zijn toevlucht moet nemen tot de gunstelingen [van de soevereine Heer], mag men er zeker van zijn dat zij niet tot degenen behoren die de wereld met de voeten treden. Dezen hebben namelijk geen enkele vrees en moeten die ook niet hebben; zij zeggen ronduit de waarheid: dergelijke karakters zijn niet geschikt voor het hof waar zo een viriele vrijmoedigheid ongekend is.

     Bij de kribbe, niets daarvan:

     O Koning der glorie en Heer van alle koningen! Uw rijk wordt geenszins verdedigd door breekbare versperringen, want het is eeuwig. En men hoeft niet door iemand geïntroduceerd te worden om tot bij U komen! Het volstaat U te zien om te begrijpen dat U alleen de naam van Heer waardig bent. Zonder gevolg en zonder wachten onthult de majesteit van Uw persoon de soeverein in U. Dat is niet zo bij een sterfelijke koning: wanneer hij alleen is, zou hij tevergeefs op erkenning hopen want hij heeft niets méér dan een ander; men moet zijn insignes zien om te geloven dat hij koning is. Hij omringt zich terecht met deze ontleende autoriteit anders zou hem geen blik gegund worden. Geen enkele afstraling van macht gaat uit van zijn persoon, de autoriteit moet hem door anderen gegeven worden. O mijn Heer, o mijn Koning! dat ik op dit ogenblik de schittering van Uw glorie niet tot uiting kan brengen! Men kan onmogelijk ontkennen dat de bron van Uw hoogste macht in Uzelf gelegen is.

Heilige Theresia van Jezus
Livre de sa Vie (Autobiografie)


donderdag 26 december 2024


Volharding in het gebed


     Wie met bidden begint (vergeet dat niet, het is heel belangrijk!) moet als enige aanspraak hebben zich in te spannen, vastberaden te zijn, zich voor te bereiden, zo toegewijd mogelijk, om zijn wil in overeenstemming te brengen met die van God; en zoals ik later zal zeggen, dat is de grootste volmaaktheid die men op de geestelijke weg kan bereiken. Je zal des te meer van de Heer ontvangen in de mate je dat volmaakter onderhoudt; en je zal des te beter op deze weg voortgaan. Denk niet dat daar muggenzifterij, ongekende en geheime dingen zijn: heel ons geluk is daarin gelegen.

     Zijn wil gelijkvormig maken aan die van God: dat is gebed. Geen activiteit van de hersenen om een gunst te bekomen, maar de bewustwording van Gods wil en de beslissing zich daarbij aan te sluiten. Wat doen karmelietessen in de uren dat zij in stilte doorbrengen in de kerk? Zij laten de wil van God in zich kenbaar worden en nemen een beslissing die maakt dat hun wil zich daaraan gaat aanpassen.

     Gemakkelijk gezegd! Zeker, maar laat ons beginnen met het begin:

     Proberen wij te doen wat van ons afhangt. Val je, ontmoedig jezelf dan niet, stop niet met je in te spannen om vooruit te gaan, God zal uit diezelfde val het goede halen; zoals iemand die een geneesmiddel verkoopt, eerst vergif drinkt om zich van de goede kwaliteit te verzekeren. Wanneer dat niet zou volstaan om ons onze ellende zichtbaar te maken evenals het grote onrecht dat de versnippering ons aandoet waarin wij leven, dan zou onze inspanning om de ingekeerdheid terug te vinden al veel zijn.

Heilige Theresia van Jezus
De innerlijke Burcht


     Degenen die zich beginnen oefenen zijn in het gebed, mogen nooit de moed verliezen onder het voorwendsel dat als zij terug in zonde vallen, zij niet kunnen verder bidden zonder nog slechter te worden.

     De valstrik die de duivel mij legde, was mij te doen geloven dat ik niet verder kon bidden zonder roekeloos te zijn aangezien ik zo slecht was. Dat was de oorzaak dat ik gedurende achttien maanden of ten minste een jaar – ik herinner mij de tijd niet goed - niet bad. En dat alleen zou volstaan hebben om mij in de hel te werpen zonder dat de duivelen daar iets moesten voor doen.

     Is er een grotere verblinding? Die dodelijke vijand van de mens weet goed wat hij doet wanneer hij ons zo in de afgrond wil duwen! De verrader die hij is, weet goed dat een ziel die blijft bidden, voor hem verloren is en dat de fouten waarin hij haar laat vallen, haar niet schaden maar haar door Gods hulp dienstbaar zijn om voort te gaan in Zijn dienst.

     In feite is er sinds de erfzonde slechts één bekoring: ontmoediging. Daarom

     zeg ik dat het bovenal belangrijk is het vaste besluit te nemen om niet te stoppen voordat men de bron van het leven bereikt heeft, welke moeilijkheid zich ook voordoet, welke hindernis men ook tegenkomt, welk gemopper men ook hoort, welke moeite men ook heeft en ten slotte wanneer men zou denken erdoor te moeten sterven en dat iedereen erdoor zou vergaan.

Heilige Theresia van Jezus
Weg van volmaaktheid


vrijdag 27 december 2024, heilige Johannes evangelist


Bidden: de grote kwestie van het christenleven


     U die deze bladzijden leest, u zal ongetwijfeld al eens de bekoring gevoeld hebben, niet om van leven te veranderen, maar om ten voeten uit het leven binnen te gaan, het ware, het eeuwige leven; met andere woorden om het gebed een stevige plaats te geven in uw dagen. Dan is de Weg van volmaaktheid volgens Theresia van Avila voor u gemaakt:

     Wanneer wij beginnen te bidden is het zo belangrijk het vaste besluit nemen om ermee door te gaan dat ik er twee of drie redenen voor geef. Dit is de eerste reden: omdat God zo edelmoedig is en ons zonder ophouden met Zijn gunsten overlaadt, zou het onbegrijpelijk zijn dat wanneer wij Hem deze kleine aandacht geven om tot Hem te bidden - wat voor ons zo voordelig is -, wij Hem die niet zouden geven met geheel onze wil, maar alleen als iets dat we Hem uitlenen met de bedoeling ze terug te nemen. Laten wij aan onze onsterfelijke Bruidegom ten minste dat beetje tijd geven dat wij besloten hebben Hem te geven: geven wij die aan Hem met een vrije geest, ontdaan van iedere andere gedachte; en laten wij Hem die geven met het vaste besluit hem nooit te willen terugnemen, welke tegenkanting, moeite en dorheid ons daarbij ook mogen overkomen. Laten wij die tijd beschouwen als iets dat niet meer van ons is en die men ons terecht niet zou kunnen terugvragen als wij hem niet helemaal aan God zouden willen geven.

     De tweede reden: als de duivel ziet dat wij dit vaste besluit genomen hebben, is het veel moeilijker voor hem om bij ons binnen te komen. Want hij vreest niets zozeer dan sterke en vastberaden zielen, want hij kent uit ervaring de schade die hij hun berokkent en hij weet dat wat hij doet om hun nadeel te berokkenen, uitdraait tot hun voordeel en dat van vele anderen, en dat hij als verliezer uit deze strijd komt. Maar wanneer hij in een ziel onstandvastigheid vaststelt en ziet dat zij geen vastberaden wil heeft om in het goede te volharden, dan laat hij haar nooit met rust: hij beroert haar met duizend en één angsten en brengt haar moeilijkheden voor de geest zonder tal.

     De derde reden die deze vastberadenheid heel voordelig maakt, is dat men met veel meer moed vecht wanneer dat besluit ingeprent staat zodat men, wat er ook mag gebeuren, nooit de rug moet keren. Het is noodzakelijk dat we de strijd aangaan met het vaste vertrouwen ons niet te laten overwinnen en dat onze onderneming zal lukken, en dat hoe weinig wij er ook door zouden winnen, wij er heel rijk zullen uitkomen.

     Het is een wonderlijke zaak te ondervinden welke gunsten God verleent aan wie deze weg gaan en dat Hij alleen in bijna alles voorziet wat zij nodig hebben. Deze reis heeft dit voordeel dat ons meer gegeven wordt dan wij zouden kunnen vragen of verlangen. Ik weet dat er niets waarachtiger is en degenen onder u aan wie God de genade heeft gegeven Hem door ervaring te kennen, kan ik als getuigen aanbrengen die het evenals ik zullen verzekeren.

Heilige Theresia van Jezus
Weg van volmaaktheid


zaterdag 28 december, de heilige Onnozele Kinderen


Wanneer de contemplatie zich uitnodigt ...


     Enerzijds is er niet het mondgebed voor de gewone christenen en anderzijds het mentale gebed voor de gevorderden en ten slotte de contemplatie voor de mystieken: elke relatie tussen twee personen bestaat uit stilte en woorden en in de relatie met God zal men spreken over mentaal gebed wanneer de stilte het haalt op de woorden en over contemplatie wanneer de stilte zelf simpelweg de aanwezigheid van de andere zal worden. Naar gewoonte toont Theresia ons met grote eenvoud de samenhang tussen de drie:

     Zeker, het mentale gebed beoefenen is geen kwestie van een open of gesloten mond; wanneer ik bij mondgebed ten volle met God spreek en als mijn aandacht meer naar Hem gericht is dan naar de woorden die ik spreek, verenig ik het mentale gebed met het mondgebed. Wie zou er iets verkeerd in vinden dat je je bij het begin van het brevier of de rozenkrans eerst afvraagt tot wie je je gaat richten en wie je bent om te zien hoe je met Hem zal omgaan? Wel, ik verzeker jullie, mijn dochters, als je alles doet wat nodig is om deze punten uit te diepen, voordat je met het mondgebed begint, dat je dan al vele uren aan het mentale gebed hebt gewijd.

Heilige Theresia van Jezus
Weg van volmaaktheid


Toewijding is wat in het gebed van ons afhangt. Dan zullen wij beschikbaar zijn om te ontvangen wat van God komt:

     Wanneer je het Onze Vader bidt, is het mogelijk dat God je verheft tot de volmaakte contemplatie als je het goed bidt; zo toont de Heer dat Hij hoort wie tot Hem bidt en Zijne Majesteit schort dan je verstand op, stopt je gedachten en zoals men zegt, Hij snijdt je het woord af zodat het heel veel zou kosten indien je wil spreken.

     Je zal nu weten waarin deze contemplatie verschilt van het mentale gebed; ik herhaal dat dit laatste erin bestaat te denken aan wat wij zeggen en het te begrijpen, evenals voor ogen te houden tot wie wij spreken en wie wij zijn om ons tot zo een grote Heer te durven richten. Zich met deze en gelijkaardige gedachten onderhouden zoals bijvoorbeeld bedenken hoe weinig wij Hem gediend hebben en hoe groot de plicht is om Hem te dienen, dat is het mentale gebed. Het Onze Vader opzeggen – of een ander gebed naar keuze – is het mondgebed beoefenen; maar zie hoe tegenstrijdig het mondgebed zou zijn als je het doet zonder aandacht; de woorden zullen zelfs niet altijd in de juiste volgorde gezegd worden. In die twee vormen van gebed, kunnen wij met Gods genade nog altijd iets van onszelf leggen. In de contemplatie daarentegen kunnen wij niets: het is God die alles doet, het is Zijn werk, en dat overstijgt onze natuur.

Heilige Theresia van Jezus
Weg van volmaaktheid


     Wij zullen over de contemplatie niet méér zeggen, maar wie zich herkent in wat Theresia hun komt te zeggen, laten zij niet aarzelen zich door haar nog veel verder te laten leiden.